Kultura i manifestacije

Strategija Grada je da se iz godine u godinu ulaže više sredstava u manifestacije kojima je Grad Beograd osnivač. Cilj je da svih jedanaest stalnih manifestacija u oblasti kulture kao što su FEST, BELEF, BEMUS, budu bolje nego ikada ― i smatramo da smo u tome uspeli.

Kultura u Beogradu.

Jedan od ključnih segmenata svakog društva jesu svakako kultura, tradicija i kulturno nasleđe. U tom smislu Beograd je kroz svoju istoriju stekao veliko kulturno bogatstvo i dužnost svih nas je da to blago čuvamo, negujemo i gradimo za buduće naraštaje.

U protekle tri godine tim Grada Beograda svojski se trudio da koliko god je bio u mogućnosti ― podrži kulturne manifestacije, pomogne obnovu pojedinih institucija kulture, pokrene sa mrtve tačke sve projekte od kulturnog značaja koje je prethodna vlast zanemarivala, kao i da oda počast i čuva uspomenu na najzaslužnije kulturne delatnike našeg grada i naše zemlje koji su nepravedno zapostavljeni.

  • Tema:
  • Kultura i manifestacije

  • Godina:
  • 2014/21

  • Ključni akteri:
  • Kabinet Gradonačelnika
  • Sekretarijat za kulturu
  • CEBEF

  • Ključne inicijative:
  • Kultura u Beogradu
  • Konsolidacije ustanova kulture
  • Formiranje CEBEF-a

2013. godina - Konsolidacija, racionalizacija i reorganizacija ustanova kulture.

Po preuzimanju rukovođenja Sekretarijatom za kulturu 2013. godine, ustanovljeno je da osnivačka akta ustanova nisu usklašđena sa Zakonom o kulturi, da je delom zbog nedostatka kontrole realizacije prenetih sredstava, a velikim delom zbog lošeg rukovođenja i upravljanja pojedinim ustanovama, bilo nenamenskog trošenja sredstava ― što je dovelo do velikog dugovanja pojedinih ustanova.

Nisu bili imenovani svi odbori ustanova i stalnih manifestacija u oblasti kulture, a zatečen je i veliki broj direktora u statusu vršilaca dužnosti. Pojedine ustanove su obavljale delatnost u neadekvatnim objektima i konstatovane su neisplaćene obaveze za programe ustanova i manifestacija koji su realizovani u 2013. godini ― u iznosu od skoro 27 miliona dinara, što je na početku 2014. godine ukazivalo na nerealno planiranje obaveza u prethodnom periodu, u odnosu na realne prihode budžeta.


U cilju boljeg sagledavanja i efikasnijeg zadovoljavanja potreba građana u oblasti kulture sa teritorije gradskih opština Grocka, Sopot, Mladenovac, Lazarevac i Rakovica, izvršen je prenos osnivačkih prava, sa Grada Beograda na Gradske opštine ― nad kulturnim centrima koji delatnost obavljaju na teritoriji navedenih opština.

Pružena je podrška gradskoj opštini Zvezdara da sprovede postupak likvidacije ustanove kulture Vuk Karadžić ― koja je zbog velikih dugovanja u višegodišnjem periodu imala blokiran račun ― a Grad Beograd je osnovao novu ustanovu kulture Vuk Stefanović Karadžić.

Takođe, izvršeno je usaglašavanje osnivačkih akata ustanova kulture čiji je osnivač Grad Beograd sa Zakonom o kulturi, kao i usaglašavanje Statuta ustanova sa osnivačkim aktima.

Tokom 2014. godine, po prvi put su upravni odbori u 32 ustanove kulture raspisali i sproveli javne konkurse za izbor direktora ustanova, dok su nadzorni odbori javnih preduzeća po drugi put raspisali i sproveli konkurse za izbor direktora ― čime je suštinski rešen kadrovski i problem v.d. stanja direktora.

U vremenskom periodu od 2013. do 2018. godine obezbeđeno je uvećanje sredstava koja se iz budžeta izdvajaju za potrebe kulture, pa će u tom smislu planirana sredstva u 2018. godini biti uvećana 11.7% u odnosu na sredstva koja su bila opredeljena u 2013. godini. Naročito su uvećana sredstva za programe ustanova kulture ― i to 74% u odnosu na sredstva opredeljena u 2013. godine.

Od 2015. godine je uvedeno programsko planiranje koje je rezultiralo racionalnijim trošenjem i većim procentom realizacije budžeta Sekretarijata.

To su podaci koji jasno govore o tendenciji rasta budžeta za kulturu.

Formiranje CEBEF-a.

Grad Beograd - Sekretarijat za kulturu je u postupku racionalizacije i reorganizacije ustanova kulture, nakon likvidacije ustanova kulture Jugokoncert (koja je sbog velikih dugovanja u višegodišnjem periodu imala blokiran račun) i Belef centra, te postavljanja novog koncepta rada Direkcije FEST-a ― formirao novu ustanovu kulture CEBEF ― Centar beogradskih festivala čiji je primarni zadatak organizacija kulturnih programa i manifestacija.

Nikola Tesla statua

Među 11 gradskih manifestacija kulture bilo je onih koje je gašenje Jugokoncerta ugrozilo, poput BEMUS-a, koji je formiranjem CEBEF-a, stabilnim finansiranjem, dostigao nekadašnji nivo.

Oktobarski salon je iz godine u godinu imao sve slabiji program, dok nije uvedeno njegovo bijenalno održavanje, što je rezultiralo kvalitetnim 56. izdanjem, koje je videlo rekordnih 17.000 posetilaca.

Zapažena su i poslednja dva izdanja BITEF-a, jubilarno 50. i ovogodišnje 51. Izdanje. Sajam knjiga ostvaruje rekordne posete. Međunarodni filmski festival FEST, postao je 2016. godine takmičarski festival ― od ove godine i sa nacionalnom selekcijom i sa višestruko uvećanim budžetom. Beogradski džez festival takođe iz godine u godinu beleži rekordne posete i sve kvalitentiji program, te je značajno uvećan i budžet ove manifestacije.

BELEF.

Od novca iz ušteda, u 26. Belef uzloženo je 30 odsto više sredstava nego za prethodni ― i on je programom najbogatiji do sada. Nastojaće se da ovaj značajan festival iz godine u godinu bude sve bogatiji.

FEST.

Kao pokrivitelju jednog od najznačajnijih svetskih filmskih festivala važno je da iz godine u godinu imamo sve veći broj posetilaca, filmova i svetskih zvezda koje dolaze u naš glavni grad. 45. Fest je kruna napora da se u protekle tri godine od festivala napravi ono što je nekada bio i da mu se vrati stari sjaj ― Beograd je još jednom potvrdio da je prestonica klulture ovog dela Evrope.

BEMUS.

Beogradske muzičke svečanosti ― osnovane 1969. godine, predstavljaju najznačajniji muzički festival u Srbiji i jedan od najprepoznatljivijih festivala umetničke muzike u Jugoistočnoj Evropi na kom su proteklih decenija nastupali najznačajniji umetnici epohe i filharmonijski orkestri iz celog sveta.

Grad Beograd je 2016. godine izdvojio 15 miliona dinara za BEMUS ― što je 4 miliona dinara više nego prethodne godine. Decenijama unazad svakog oktobra Beograd je prestonica muzičke svečanosti najvećeg kvaliteta i to je tradicija prema kojoj će se i ubuduće odnositi sa najvećom pažnjom.

BITEF.

Bitef je jedna od najznačajnijih kulturnih manifestacija u zemlji i zaštitni znak Beograda. Ono što je novo od 2016. godine su Bitef amfiteatar i Bitef biblioteka, odnosno master radovi studenata sa fakulteta dramskih umetnosti iz bivše Jugoslavije. Beograd će nastaviti da poodržava ovaj međunarodni pozorišni festival koji predstavlja jedinstveni susret najrazličitijih kultura i teatarskih tradicija u svetu.

Beogradski džez festival.

Od ponovnog pokretanja ovog vrhunskog festivala džez muzike, Beogradski džez festival je u proteklih pet godina postao jedna od kultnih i prepoznatljivih muzičkih manifestacija Beograda. Grad Beograd potrudio se da ovom festivalu vrati stari sjaj, i obnovi veze sa svetskim džez izvođačima kako bi Beograđani i svi njihovi gosti mogli da uživaju u vrhunskom džezu kao u svim metropolama sveta.

Sajam knjiga.

Jedna od najvećih i najdugovečnijih kulturnih manifestacija, Međunarodni sajam knjiga u Beogradu, iz godine u godinu okuplja sve veći broj izdavača, kako iz regiona, tako i iz celog sveta, i predstavlja mesto na kome se susreću kulture Istoka i Zapada.

Samo u 2016. godini registrovano je 188.409 posetilaca i predstavilo se 1.002 učesnika. Grad Beograd će i ubuduće sa izuzetnom pažnjom, nastaviti da izdvaja značajna sredstva za ovaj praznik knjige, kao osnivač pokrovitelj Beogradskog sajma.

Oktobarski salon.

Kao osnivač i pokrovitelj Oktobarskog salona, Grad Beograd sa posebnim zadovoljstvom odvaja sredstva, u skladu sa mogućnostima, za ovu reprezentativnu manifestaciju vrhunskih vizuelnih umetnosti gde se predstavljaju svetski poznati umetnici. Na taj način se naš grad svrstava u sam vrh među Salonima svetskih metropola.

Posle deset godina - otvoren Muzej savremene umetnosti

Nakon što je deset godina bila zatvorena za javnost, renovirana zgrada Muzeja savrmene umetnosti otvorena je 20. oktobra 2017. godine ― izložbom “Sekvence. Umetnost Jugoslavije i Srbije iz zbirki Muzeja savremene umetnosti”. Prvih sedam dana posetioci su mogli u bilo koje vreme da obiđu izložbu, a ulaz je bio besplatan.

Muzej savremene umetnosti u Beogradu otvoren je 20. oktobra 1965. godine. Delatnost Muzeja počinje 1958. godine kad je aktom Saveta za kulturu Narodnog odbora grada Beograda doneta odluka o osnivanju Moderne galerije, ustanove čiji je zadatak bio da prati razvoj jugoslovenske savremene umetnosti. Izvršno veće SR Srbije odlučuje da za potrebe Moderne galerije sazida zgradu koja bi zadovoljila moderne muzeološke principe i određuje lokaciju na Novom Beogradu na ušću Save u Dunav, naspram Beogradske tvrđave. Godine 1960. raspisan je konkurs za idejno rešenje nove zgrade. Prihvaćen je projekat arhitekata Ivana Antića i Ivanke Raspopović za koji će im kasnije, na dan otvaranja Muzeja, biti dodeljena Oktobarska nagrada Beograda za arhitekturu. Po izgradnji nove zgrade, Savet Moderne galerije usvaja nov naziv ustanove – Muzej savremene umetnosti. Za prvog upravnika novog Muzeja postavljen je Miodrag B. Protić. U postavljanju osnova rada nove institucije uzeta su u obzir teorijska i praktična iskustva najuglednijih muzeja moderne i savremene umetnosti u svetu.

Muzej savremene umetnosti zatvoren je za javnost 2007. godine zbog radova na adaptaciji, rekonstrukciji i dogradnji zgrade na Ušću. Projekat je sačinjen tako da integriše savremene pristupe u projektovanju složenih sistema muzejske tehnologije, pre svega s aspekta mikroklimatske optimizacije objekta. Prva faza radova na rekonstrukciji, adaptaciji i dogradnji delimično je završena 2010. godine. Ona je obuhvatala sređivanje krova, podrumskih prostorija (depoa, radionica, ateljea za konzervaciju i ekonomata), kao i izmeštanje energetskog bloka (trafo stanice) iz podrumske prostorije Muzeja u novi objekat. Sledeća faza rekonstrukcije podrazumeva kompletno uređenje enterijera, zamenu instalacija i obnavljanje fasade Muzeja.

Muzej Grada Beograda

Muzej Grada će konačno dobiti svoj dom u zgradi nekadašnje vojne štamparije na uglu Resavske i Nemanjine ulice.

Skulptura “Tripod”

Skulptura “Tripod” visine 8 metara autora Koste Bogdanovića biće postavljena na kružni tok kod Bogoslovije i time kulturno obeležiti ovaj deo grada koji na neki način simbolizuje kapiju grada.

Postavljanje skulptura

Nakon postavljanja skulpture Olge Jancic pored Madlenijanuma u Zemunu, u planu je postavljanje niza skulptura u novouredjenim urbanim džepovima i drugim javnim prostorima. Tako će se na Topličinom vencu naći pet skulptura Olge Jevrić, na Studentskom trgu obeležje Zoranu Đinđiću, rad Mrđana Bajića, a u planu je i poziv stranim i domaćim umetnicima za još 15 lokacija.

Španska kuća u Savamali

Španska kuća u Savamali postaće kuća arhitekture sa ciljem da se na ovaj način širi znanje o arhitekturi uopšte i arhitekturi Beograda, da se podstakne razmena i saradnja među članovima arhitektonskog, dizajnerskog, razvojnog, naučnog, društvenog i sektora lokalne samouprave i inspirišu nove ideje o ulozi arhitekture u zajednici.

Renovirana Velika sala DKC-a

Nakon 50 godina renovirana je Velika sala Dvorane kulturnog centra i ponela je ime Donke Špiček. Renoviranje Velike sale je simbol svega što se radi u Beogradu, jer sve ima za cilj da se mladima u nasleđe ostavi bolji i lepši Beograd na koji smo svi ponosni.

Rekonstrukcija i sanacija kulturnih objekata

U Biblioteci grada Beograda izvedeni su radovi na sanaciji i adaptaciji Rimske dvorane u matičnom objektu, kao i radovi na popravci krovova na ograncima biblioteke u Zemunu i Novom Beogradu. U Kulturnom centru Beograda izvedeni su radovi na sanaciji krova i adaptaciji bioskopske dvorane i foajea.

  • Rekonstruisano malo pozorište "Duško Radović"
  • Rekonstruisan Muzej Jovana Cvijića
  • Rekonstruisano Pozorište "Atelje 212"

Podignuti spomenici i otkrivene biste

  • Caru Nikolaju Drugom u parku u Ulici Kralja Milana
  • Gavrilu Principu u parku Gavrila Principa kod ulica Nemanjine i Sarajevske
  • Borislavu Pekiću na Cvetnom Trgu
  • Žambilu Žabajevu ispred Energoprojekta na Novom Beogradu
  • "Beogradski čitač" u Čuburskom parku
  • Bista kralja Aleksandra u dvorištu OŠ Kralj Aleksandar Prvi
  • Skulptura Bogojavljenskog plivača na Zemunskom keju
  • Nikoli Tesli kdo Hrama Svetog Save
  • Konfučiju na Novom Beogradu
  • Milutinu MIlankoviću u parku na Vračaru
  • Bista Radomiru Lukiću i Mihailu Đuriću u Malom tašmajdanskom parku
  • Bista Tadiji Sondermajeru u Palmotićevoj ulici
  • Bista Vuka Karadžića kao poklon Gradu Ljubljani

Postavljene spomen-ploče i spomen-table

  • Branku Pešiću, nekadašnjem gradonačelniku Beograda, u Zemunu
  • Bogdanu Bogdanoviću, nekadašnjem gradonačelniku Beograda i arhitekti, na zgradi gde je živeo u Makenzijevoj ulici
  • Nikolaju Krasnovu na Vračaru
  • Aleksandru Aci Popoviću, dramskom piscu, na Vračaru
  • Miloradu Paviću na zgradi u kojoj je pisac živeo na Dorćolu
  • Ružici Sokić na zgradi u kojoj je glumica živela na Vračaru
  • Ljubomiru Niciću na zgradi u kojoj je pesnik živeo u Ulici prote Mateje
  • Tomi Zdravkoviću u ulici Kraljice Katarine broj 93, na Banovom Brdu, u kojoj je pevač i kompozitor živeo
  • Danku Popoviću u Požeškoj ulici gde je književnik živeo
  • Vojislavu Vokiju Kostiću na Vračaru
  • Jeleni Šantić, balerini i mirovnoj aktivistkinji, na Vračaru

Legati i kuće srpskih velikana u Beogradu

Tokom svoje bogate istorije Beograd je iznedrio velike vojskovođe, naučnike, umetnike i druge značajne ljude koji su poželeli da svome gradu, svojim sugrađanima i svojoj zemlji ostave u nasleđe sve ono što su za svog života stekli.

Grad Beograd se sa posebnim pijetetom odnpsi prema tom dragocenom nasleđu da bi i u buduće generacije prepoznale značaj života i rada naših velikih sugrađana.

U prethodne tri godine predano se radilo na sanaciji, obnovi, restauraciji i otvaranju spomen-kuća, legata i porodičnih muzeja značajnih Beograđana.

Dom Jevrema Grujića

Muzej je otvoren pod pokroviteljstvom Grada Beograda, a u njemu posetioci mogu da vide dela najznačajnijih srpskih slikara: Paje Jovanovića, Uroša Predića, Steve Todorovića, Uroša Kneževića, Arsenija Petrovića, Zore Petrović, Ivana Tabakovića, Đorđa Krstića, zatim skulpture, stilski nameštaj, oružje iz Prvog i Drugog srpskog ustanka, među kojima je i puška Hajduk Veljka, umetničke predmete, kao i bogat arhivski materijal i to sve u autentičnom ambijentu gradske vile s kraja 19. Veka.

Gradonačelnik Siniša Mali svečano je, u septembru 2015. Godine, otvorio Dom Jevrema Grujića u Svetogorskoj 17, jedinstvenu kuću umetnosti, istorije, diplomatije i avangarde, koja čuva umetničku kolekciju sakupljanu tokom dva i po veka tradicije ove diplomatske porodice.

Legat Petra Lubarde

Reprezentativno zdanje na Dedinju u kojem je živeo poznati slikar Petar Lubarda (1907-1974) za javnost je otvoreno u decembru 2014. godine. Gradonačelnik je tom prilikom pozvao građane da posete ovu riznicu blaga i dela vrsnog umetnika koju javnost nije imala prilike da vidi više od 30 godina.

Pored slika posetioci mogu da vide i crteže poznatog umetnika, deo vrednog nameštaja koji je koristio bračni par Lubarda, zatim privatne fotogorafije, ali i predmete koje su koristili u svakodnevnom životu: porcelan, tanjire, suvenire, štafelaj Petra Lubarde, paleta, boje, četka i drugo.

Kuća vojvode Stepe Stepanovića

Rekonstrukcija rodne kuće vojvode Stepe Stepanovića otvorena je 15. jula 2014. godine u Kumodražu, uz poruku da bi to mesto trebalo da posluži podsećanju i čuvanju srpske tradicije i identiteta.

Zdanje u kome je rođen slavni srpski vojvoda otvorili su gradonačelnik Beograda Siniša Mali, tadašnji ministar odbrane Bratislav Gašić, srpski patrijarh Irinej, predsednik opštine Voždovac Aleksandar Savić i gradski menadžer Goran Vesić.

Za renoviranje kuće izdvojeno je oko milion dinara iz donacije, a grad Beograd će nastaviti da podržava takve projekte u cilju očuvanja tradicije i kulture.

Povezane teme

Strategijom razvoja se uvode neke savremene razvojne paradigme i teme koje odgovaraju na nove potrebe grada dok se istovremeno nastavljaju i realizuju veliki projekti utvrđeni strateškim planovima još iz zlatnog vremena Beograda dvadesetog veka.

Podeli sa prijateljima na društvenim mrežama

Ova Gradska vlast je pokazala da grad može da ima intenzivnu politiku razvoja u svim segmentima i zaista ispunila sva svoja obećanja ― da iz jednog nemara i zapuštenosti, građanima vrati Beograd u kome će se dostojanstveno živeti i raditi.